Een signalenlijst is niet meer dan een hulpmiddel om een vermoeden van kindermishandeling te onderbouwen. Er zijn heel wat signalen die kunnen wijzen op kindermishandeling. De aanwezigheid van bepaalde signalen betekent niet automatisch dat het sowieso om kindermishandeling gaat. Veel signalen kunnen ook een andere oorzaak hebben.
Er zijn ook kinderen waaraan niets te merken valt en die geen signalen naar buiten brengen of laten zien. Toch kunnen zij het slachtoffer zijn van mishandeling.
Signalen van kindermishandeling herkennen is dus een complexe zaak. Het heeft te maken met de kennis over de problematiek van mishandeling. Het heeft ook te maken met hoe men het zelf durft aan te voelen en hoe men durft stil te staan bij de beleving van een kind.
Er zijn verschillende soorten signalen: lichamelijke signalen, signalen die verwijzen naar gevoelens, emoties en beleving, signalen in het gedrag van een kind en signalen in de interactie met andere kinderen. Een combinatie van signalen kan natuurlijk ook.
Blauwe plekken
Schaafwonden en kneuzingen
Brandwonden
Botbreuken
Snij-, steek- en bijtwonden
Verwondingen aan het hoofd
Inwendige verwondingen
Uitspraken van het kind over geslagen worden
Bang om geslagen te worden
Onmogelijke verklaringen over verwondingen of pijn
Bang om naar huis te gaan
Bang voor ouders of andere volwassenen
Gebrek aan hygiëne: sterke lichaamsgeur, smerige kledij of kledij die niet geschikt is aan de weersomstandigheden of leeftijd/gestalte, onverzorgde tanden ...
Onvoldoende of onaangepaste voeding
Kind heeft honger, bedelt of steelt eten
Vertraagde motoriek
Groeiachterstand
Laag zelfbeeld
Schijnvolwassenheid
Slaapstoornissen
Depressie
Angst
Faalangst
Zelfmoordneigingen
Bang om hechte relaties aan te knopen
Overdreven drang naar affectie
Allemansvriendje
Verwondingen aan de geslachtsorganen
Verwondingen aan de anus
Zwangerschap
Pijn in de bovenbenen
Seksueel overdraagbare aandoeningen
Extreem seksueel gekleurd gedrag of taalgebruik
Ongewone kennis van seksualiteit gezien jeugdige leeftijd
Zoekt seksuele toenadering tot volwassenen
Negatief lichaamsbeeld
Zelfverminking
Negatief zelfbeeld
Depressief, droevig, teruggetrokken
Agressief, destructief
Niet spontaan
Toont geen gevoelens of pijn
Lusteloos, wil niet spelen
Labiel
Hyperactief
Zelfdestructief
Drug- of alcoholgebruik
Plotselinge gedragsveranderingen
Agressief
Achterdochtig
Niet geliefd bij andere kinderen
Bang, waakzaam
Gedraagt zich anders in het bijzijn van de ouders
Volgzaam, meegaand
Onverschillig over het welzijn van het kind
Geen aandacht voor de noden van het kind
Negatieve uitlatingen over het kind
Troost het kind niet
Is ernstig psychisch ziek
Daagt niet op om over het kind te praten
Verwaarlozing of laattijdig inschakelen van medische hulp
Houdt het kind vaak thuis van school
Heeft verwachtingen die niet passen bij de leeftijd van het kind
Zet het kind erg onder druk om te presteren
Reageert agressief
Sommige factoren in een gezinssituatie kunnen het risico op mogelijke mishandeling verhogen:
Sociaal isolement
Partnergeweld
Regelmatig verhuizen
Slechte algemene hygiëne
Stress
Verslaving(en)
Psychiatrische problemen
Voorgeschiedenis van mishandeling, verwaarlozing of seksueel misbruik
Ongewenste zwangerschap
Sterke verschillen in opvoedingsstijl of -cultuur
